Vermogensbelasting of spaartax

In Nederland moet je belasting betalen over je beleggingen (en spaargeld), ook wel de vermogensbelasting of spaartax genoemd. De Belastingdienst gaat er namelijk vanuit dat je vermogen geld oplevert, door bijvoorbeeld rente op je spaarrekening of rendement over je beleggingen. Beleggingen worden als particulier opgenomen in box 3 van de inkomstenbelasting, die vermogensrendementsheffing wordt genoemd. 

Onder de noemer ‘vermogen’ valt een hoop. Niet alleen het saldo op je betaal- en spaarrekeningen, ook aandelen, obligaties en crypto’s vallen hieronder. Vergeet ook niet je vakantiewoning, schulden of andere (persoonlijke) leningen. 

Je betaalt pas vermogensbelasting vanaf € 57.000

Er wordt een deel van je vermogen vrijgesteld van belasting, het zogenaamde heffingsvrij vermogen. Over je aangifte van 2024 hoef je tot een vermogen van € 57.000 géén vermogensbelasting te betalen. Voor fiscale partners is dit samen het dubbele: € 114.000. Komt je totale vermogen wél boven dit bedrag uit, dan betaal je alleen belasting over het bedrag boven € 57.000. Het heffingsvrij vermogen gaat iets omhoog voor belastingjaar 2025.

Belastingdienst houdt fictieve rendementen aan 

De Belastingdienst kijkt naar de verdeling van je spaargeld, beleggingen en andere bezittingen en gaat ervan uit dat je hierover rendement behaalt. Ze rekenen hierbij met fictieve rendementen. De fictieve rendementen voor spaargeld en schulden over belastingjaar 2025 zijn nog voorlopig en worden begin 2026 vastgesteld. 

* Overige bezittingen zijn bijvoorbeeld beleggingsvastgoed of een tweede huis. Je eigen woning valt hier niet onder, deze valt onder box 1.

Kortgezegd komt het erop neer dat je over jouw fictieve rendement 36% belasting betaalt. Maar de berekening hiervan is vaak ingewikkelder en leggen we daarom hieronder verder uit. 

Eenvoudig voorbeeld

Stel, je hebt een vermogen van € 100.000, volledig belegd in aandelen. Over de eerste € 57.000 betaal je geen belasting, wat betekent dat je belast wordt over de resterende € 43.000. De Belastingdienst neemt aan dat je over je beleggingen een rendement van 6,04% behaalt, wat neerkomt op € 2.597. Vervolgens wordt hier 36% belasting over geheven, wat neerkomt op een bedrag van € 935.

Complexer voorbeeld

Stel, je hebt een vermogen van € 100.000, waarvan je € 50.000 belegt in aandelen en € 50.000 spaart. Bij elkaar opgeteld is je belastbare rendement dan € 3.740.

Vervolgens trek je van je totale vermogen van € 100.000 eerst € 57.000 af (het deel dat vrijgesteld is van belasting). Het resterende belastbare vermogen is € 43.000. De Belastingdienst kijkt vervolgens naar de verhouding van dit deel ten opzichte van je totale vermogen. In dit voorbeeld is dat 43%. Dit betekent dat 43% van je totaal belastbare rendement van € 3.740 meetelt, wat neerkomt op € 1.608. Hierover betaal je 36% belasting, wat neerkomt op € 579.

Ben je benieuwd naar je eigen situatie? Vul dan hier je gegevens in. 

Goed te weten

➜ Geen belasting over je pensioenrekening 

Je betaalt geen belasting over het rendement op je pensioenrekening zolang je deze niet opneemt. Pas wanneer je met pensioen gaat en je uitkeringen starten, betaal je hierover inkomstenbelasting.

➜ Groenfondsen en duurzame beleggingen

Ook kunnen groene beleggingen vrijgesteld zijn van belasting omdat ze bijdragen aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en de bescherming van het milieu. Echter geldt dit alleen voor een handjevol beleggingen die officieel door de overheid zijn erkend als groenfonds.

Het aanbod van duurzame beleggingen is in werkelijkheid veel en veel groter. Dit geldt ook voor de beleggingen die wij voor onze klanten beheren, waarbij we kiezen voor duurzame beleggingen zonder concessies te doen aan spreiding of rendement. 

➜ Dividendbelasting

Als je belegt in indexfondsen die dividend uitkeren, betaal je hierover dividendbelasting. Is er Nederlandse dividendbelasting ingehouden? Dan kun je deze verrekenen met de inkomstenbelasting, waarvan je de specificaties kunt vinden in de fiscale jaaropgave. 

Samengevat:

• Beleggen in Nederland is belastbaar vanaf € 57.000 (2024). In 2025 gaat het heffingsvrij vermogen iets omhoog.
• Hoeveel belasting je moet betalen is afhankelijk van de hoogte en verdeling van je vermogen.
• De Belastingdienst kijkt naar je vermogen op 1 januari 2024 om te bepalen hoeveel belasting je moet betalen over dat jaar.
• Er zijn uitzonderingen, zoals een pensioenrekening en groenfondsen.

Voor de exacte berekeningen, verwijzen wij je graag naar de website van de Belastingdienst. Kom je er zelf niet uit? Dan raden wij altijd aan om een financieel of belastingadviseur in de arm te nemen. 

Nieuw belastingstelsel vanaf 2028: is er een risico?

Volgens de huidige planning van het (inmiddels demissionaire) kabinet, gaat vanaf 2028 een nieuw belastingstelsel in voor vermogen in box 3. Vanaf dat moment betaal je belasting over het werkelijke rendement in plaats van een fictief rendement. Een stap vooruit, maar er is één punt dat vragen oproept. 

In het nieuwe stelsel mag je verliezen wel vooruit verrekenen met toekomstige winst, maar verliezen uit de jaren vóór 2028 mag je niet meenemen. Wat betekent het nieuwe belastingstelsel voor jou als belegger?

Beleggers opgelet: Brief over belastingteruggave ontvangen?

Heb je een brief van de Belastingdienst ontvangen over belastingteruggave in box 3? Dat kan interessant zijn als je te veel belasting betaalde over je beleggingen of spaargeld. Maar wanneer geldt dat ook voor jou? En wat moet je in dit geval doen?